Του Ιωάννη Λεκάκη
Ομότιμου Καθηγητή Καρδιολογίας ΕΚΠΑ
Προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Ψηφιακής Ιατρικής
Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί μια σύγχρονη μάστιγα που προσβάλλει περίπου το 25% του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες κοινωνίες. Οι επιπλοκές της αρτηριακής υπέρτασης είναι πολλές και οδυνηρές. Αρτηριοσκλήρυνση, έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, άνοια, χρονία νεφρική ανεπάρκεια, αμφιβληστροειδοπάθεια και αορτικά ανευρύσματα αποτελούν επιπλοκές με σημαντική αναπηρία και θνησιμότητα. Η πρώιμη ανίχνευση και η σωστή αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης είναι προϋποθέσεις για την ελαχιστοποίηση των επιπλοκών και την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των ασθενών με αρτηριακή υπέρταση.
Η ψηφιακή τεχνολογία
Η ψηφιακή τεχνολογία εξελίσσεται σε σημαντικό αρωγό στη μάχη για την αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης. Κατ΄αρχήν οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης μπορούν να πραγματοποιηθούν από τον ασθενή χωρίς την χρήση περιχειρίδος π.χ. από το δάκτυλο, να μεταφέρονται σε ένα έξυπνο τηλέφωνο, να αποθηκεύονται και κατόπιν να αποστέλλονται στον γιατρό με email για αξιολόγηση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης με το έξυπνο τηλέφωνο. Προς το παρόν φαίνεται ότι οι μετρήσεις αυτές υποεκτιμούν την πραγματική πίεση ιδιαίτερα σε τιμές πάνω από 160 mmHg , αλλά είναι θέμα λίγου χρόνου το μειονέκτημα αυτό να εξαλειφθεί και οι μετρήσεις να λαμβάνονται με το τηλέφωνο χρησιμοποιώντας ειδική θύρα στο πίσω μέρος του. Λίγο υπομονή…..
Εκτός από τις μετρήσεις της πίεσης, πολλές άλλες ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς αυτούς με τους παρακάτω τρόπους.
1/ Εκπαίδευση. Ο ασθενής μπορεί να ενημερώνεται από ειδικές πλατφόρμες ή από το κινητό τηλέφωνό του για τα μέτρα που απαιτούνται για την πρόληψη της νόσου, τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, φαρμακευτική ή μη. Ψηφιακά παιχνίδια διαδραματίζουν επίσης ρόλο στην εκπαίδευση των ασθενών.
2/ Ο ασθενής μπορεί να εκτιμά ψηφιακά τον συνολικό καρδιαγγειακό του κίνδυνο με συνυπολογισμό της χοληστερόλης, της καπνιστικής συνήθειας, του φύλου κλπ , να αξιολογεί τις διαιτητικές παρεμβάσεις και το επίπεδο άσκησης που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της νόσου.
3/ Ο ασθενής μπορεί να λαμβάνει μηνύματα που να του υπενθυμίζουν την λήψη των φαρμάκων, τα ραντεβού με τον γιατρό η να του καθορίζουν μια κατάσταση ως επείγουσα.
Άλλες ψηφιακές εφαρμογές
Πολλές άλλες ψηφιακές εφαρμογές μπορεί επίσης να είναι κατά περίπτωση υποβοηθητικές στην αντιμετώπιση. Η εκτίμηση της απόστασης που βαδίζει καθημερινά ο ασθενής, οι διαταραχές στον ύπνο του, η συμμόρφωση στην λήψη των φαρμάκων αλλά και η λήψη «χαλαρωτικών τόνων» που επηρεάζουν την πίεση, είναι μερικές από τις εφαρμογές αυτές. Επίσης η αξιολόγηση της διατροφής αλλά και ο αναίμακτος έλεγχος της γλυκόζης αίματος με την βοήθεια ειδικών sensors (=αισθητήρες) προσφέρουν βοήθεια στην συνολική αξιολόγηση και αντιμετώπιση του ασθενούς. Η λήψη του ΗΚγραφήματος π.χ. με το κατάλληλο «ρολόι» και η αποστολή του με email στον γιατρό από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου συνιστά μια επανάσταση που οπωσδήποτε επηρεάζει την σχέση γιατρού και ασθενούς.
Προσωποποιημένη αντιμετώπιση
Η Ιατρική ακριβείας εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς και μπορεί να απαντήσει σε βασικά ερωτήματα όπως, ποιοί ασθενείς θα ωφεληθούν από το Α η Β φάρμακο και ποιοί είναι περισσότερο πιθανόν να εμφανίσουν ανεπιθύμητες ενέργειες σε συγκεκριμένο φάρμακο. Στο θέμα αυτό η ανάλυση του γονιδιώματος, που πλέον πραγματοποιείται με λογικό κόστος, θα συμβάλλει σημαντικά στην προσωποποιημένη αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης.
